ภาวะหัวใจล้มเหลวไม่ใช่เรื่องไกลตัว เพราะนอกจากเป็นโรคเรื้อรังจากความผิดปกติของหัวใจแล้ว ยังสามารถเกิดขึ้นแบบเฉียบพลันได้จากสาเหตุและปัจจัยหลายอย่าง เพราะฉะนั้นการทำความเข้าใจอย่างถูกต้องคือสิ่งสำคัญ
ภาวะหัวใจล้มเหลวคืออะไร
ภาวะหัวใจล้มเหลว (Heart Failure) คือ กลุ่มอาการหนึ่งที่มีสาเหตุจากความผิดปกติของการทำงานของหัวใจ ส่งผลให้หัวใจอ่อนแรงและไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้ตามที่ต้องการ
ชนิดของภาวะหัวใจล้มเหลว
ทางการแพทย์แบ่งออกเป็น 2 ชนิดตามระยะเวลาที่มีอาการ ได้แก่
สาเหตุของภาวะหัวใจล้มเหลว
ภาวะหัวใจล้มเหลวเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ หลัก ๆ ที่พบมากคือ โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ เป็นสาเหตุใหญ่ที่ทำให้เกิดภาวะหัวใจล้มเหลวได้บ่อยที่สุด นอกจากนี้โรคความดันโลหิตสูง โรคลิ้นหัวใจ โรคกล้ามเนื้อหัวใจล้วนมีส่วนทำให้เกิดหัวใจล้มเหลวได้ทั้งสิ้น
อาการบอกโรค
ภาวะหัวใจล้มเหลวไม่ได้เกิดอาการแบบเฉียบพลันเสมอไปและบางทีอาการก็ไม่ได้เกิดขึ้นแบบรุนแรง ทำให้การสังเกตอาการมีความสำคัญมาก ที่เด่นชัดคือ แน่นหน้าอกเหมือนถูกกดหรือบีบประมาณ 2 – 3 นาที บางคนเป็นต่อเนื่อง บางคนเป็นๆ หายๆ แต่ถ้าพบว่ามีอาการลักษณะนี้ควรไปพบแพทย์ทันที ก่อนที่อาการจะแย่ลงและลามไปที่ส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย นั่นคือ เริ่มจากเจ็บหลัง แขน คอ ไปจนถึงท้อง ระบบหายใจสั้นลง หน้ามืด คลื่นไส้ และอาจร้ายแรงถึงขั้นเสียชีวิต
ภาวะหัวใจล้มเหลวป้องกันได้หรือไม่
แม้ภาวะหัวใจล้มเหลวอาจเกิดขึ้นได้จากกรรมพันธุ์ ก็ควรปฏิบัติตัวให้ห่างไกลโรคนี้มากที่สุด นั่นคือ พยายามหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่เป็นปัจจัยเสี่ยง รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เลิกการดื่มสุรา งดสูบบุหรี่ พักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายเป็นประจำ ทำใจให้สบายไม่เครียด ย่อมช่วยให้ห่างไกลจากภาวะหัวใจล้มเหลวได้
ใครเสี่ยงภาวะหัวใจล้มเหลว
หลาย ๆ คนมองว่าภาวะหัวใจล้มเหลวเกิดในผู้สูงอายุและเป็นเพศชายมากกว่า แต่ในความเป็นจริงแล้ว ปัจจุบันเด็ก ๆ ที่อยู่ในวัยรุ่นวัยเจริญพันธุ์สามารถมีภาวะหัวใจล้มเหลวได้ หรือแม้กระทั่งคนที่ดูฟิต ๆ อย่างนักกีฬาก็สามารถพบเจอภาวะนี้ได้เช่นกัน
แต่กลุ่มที่จัดว่าอยู่ในกลุ่มเสี่ยงโดยตรงก็คือ
ลองตรวจสอบตัวเองดูว่าอยู่ในกลุ่มเสี่ยงต่อภาวะหัวใจล้มเหลวหรือไม่ อย่าช้าเกินไปจนสายเกินแก้